ترکیب آیه بیست و یکم سوره بقره

ترکیب آیه بیست و یکم  سوره بقره

 

«یَا أَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّکُمْ الَّذِی خَلَقَکُمْ وَالَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ(21) »

«اى مردم پروردگارتان را که شما و کسانى را که پیش از شما بوده‏اند آفریده است پرستش کنید باشد که به تقوا گرایید»

یَا

ترکیب: حرف ندا مبنی بر سکون، محلی از اعراب ندارد

أَیُّ

ترکیب: منادای مفرد معرفه، مبنی بر ضمّ و محلاً منصوب

هَا

ترکیب: حرف زایده، مبنی بر سکون، محلی از اعراب ندارد

النَّاسُ

ترکیب: بدل از أیُّ و محلاً منصوب

اُعْبُدُوا

ترکیب: فعل امر، مبنی بر حذف نون          واو: ضمیر متصل، مبنی، محلاً مرفوع، فاعل     

رَبَّ

ترکیب: مفعول به و منصوب به فتحه ظاهری

کُمْ

ترکیب: ضمیر متصل، مبنی بر سکون، محلاً مجرور، مضاف الیه

الَّذِی

ترکیب: بدل مطابق است از رب و محلاً منصوب

خَلَقَ

ترکیب: فعل ماضی، مبنی بر فتح، ضمیر مستتر «هو» محلاً مرفوع فاعل است.

کُمْ

ترکیب: ضمیر متصّل، مبنی بر سکون، محلاً منصوب، مفعول­به

وَ

ترکیب: واو عاطفه، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد.

الَّذِینَ

ترکیب: مبنی بر فتح، محلاً منصوب، معطوف است بر«کُم» دوم

مِنْ

ترکیب: حرف جر، مبنی بر سکون، محلی از اعراب ندارد.

قَبْلِ

ترکیب: اسم مجرور به حرف جرّ «من»، علامت جر: کسره ظاهری

(مِن قَبْلِ): جار و مجرور، متعلّق به یکی از افعال عموم مقدّر

کُمْ

ترکیب: ضمیر متّصل، مبنی بر سکون، محلاً مجرور، مضاف­الیه

لَعَلَّ

ترکیب: از حروف مشبهة بالفعل، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد.

کُمْ

ترکیب: ضمیر متصل، مبنی بر سکون، محلاً منصوب، اسم لعلّ

تَتَّقُونَ

ترکیب: فعل مضارع مرفوع به ثبوت نون- واو: ضمیر متصل، مبنی، محلاً مرفوع، فاعل این جملۀ فعلیه محلاً مرفوع خبر برای لَعَلّ است.

اعراب جملات آیه:

1- یا ایّها­النّاس: جملۀ استینافیه، محلی از اعراب ندارد.

2- اُعْبُدُوا: جواب ندا، محلی از اعراب ندارد.

3- خَلَقَکُم: صلۀ الّذی، محلی از اعراب ندارد.

4- من قبلکم: این شبه جمله با متعلقش صله است برای الّذین و محلی ار اعراب ندارد.

5- لشعلّکُم تَتَّقون: استینافیه، محلی از اعراب ندارد.

6- تَتَّقوُن: محلاً مرفوع خبر برای لَعَلَّ