ترکیب آیه سی ام سوره بقره

ترکیب آیه سی ام  سوره بقره

 

وَ إِذ قَالَ رَبُّکَ لِلمَلائِکَةِ اِنّی جَاعِلٌ فِی الارضِ خَلِیفَةً قَالوا اَتَجعَلُ فیها مَن یُفسِدُ فِیها وَ یَسفِکُ الدِّماءَ وَ نَحنُ نُسَبّیحُ بِحَمدِکَ وَ نُقَدّسُ لَکَ قالَ اِنّی اَعلَمُ ما لاتَعلَمُونَ.(30)

 

وَ

ترکیب: واو استینافیه، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد

اِذ

ترکیب: ظرف زمان، مبنی بر سکون، محلاً منصوب، مفعول به برای فعل (اُذکُر) مقدّر

قالَ

ترکیب: فعل ماضی، مبنی بر فتح

ربُّ

ترکیب: فاعل و مرفوع به ضمه ظاهری

کَ

ترکیب: ضمیر متّصل، مبنی بر فتح، محلاً مجرور، مضاف الیه

لِ

ترکیب: حرف جر، مبنی بر کسر، محلی از اعراب ندارد

المَلائِکَةِ

ترکیب: اسم مجرور به حرف جرّ «لِ»، علامت جر: کسره ظاهری
(لِلملائِکَةِ)
جار و مجرور، متعلّق به (قالَ)

اِنَّ

ترکیب: از حروف مشبهة بالفعل، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد

ی

ترکیب: ضمیر متّصل، مبنی بر سکون، محلاً منصوب، اسم انَّ

جاعِلٌ

ترکیب: خبر انَّ و مرفوع به ضمه ظاهری

فِی

ترکیب: حرف جرّ، مبنی بر سکون، محلی از اعراب ندارد

الأرضِ

ترکیب: اسم مجرور به حرف جرّ«فی»، علامت جر: کسره ظاهری
(فِی الأرضِ)
جار و مجرور، متعلّق به (جاعلٌ)

خلیفةً

ترکیب: مفعول به برای (جاعلٌ) و منصوب به فتحه ظاهری

قالُوا

ترکیب: فعل ماضی، مبنی بر ضم
واو: ضمیر متصل، مبنی، محلاً مرفوع، فاعل

أَ

ترکیب: همزه استفهام، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد

تَجعَلُ

ترکیب: فعل مضارع مرفوع به ضمه ظاهری، ضمیر مستتر انتَ، محلاً مرفوع، فاعل آن است

فی

ترکیب: حرف جرّ، مبنی بر سکون، محلی از اعراب ندارد

ها

ترکیب: ضمیر متّصل، مبنی بر سکون، محلاً مجرور به حرف جرّ «فی»
(فیها)
جار و مجرور، متعلّق به (تَجعَلُ)

مَن

ترکیب: اسم موصول، مبنی بر سکون، محلاًمنصوب، مفعول به

یُفسِدُ

ترکیب: فعل مضارع مرفوع به ضمه ظاهری.  ضمیر مستتر «هو» محلاً مرفوع فاعل آن است.

فی

ترکیب: حرف جرّ، مبنی بر سکون، محلی از اعراب ندارد

ها

ترکیب: ضمیر متّصل، مبنی بر سکون، محلاً مجرور به حرف جرّ «فی»
(فیها)
جار و مجرور، متعلّق به (تَجعَلُ)

وَ

ترکیب: واو عاطفه، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد

یَسفِکُ

ترکیب: فعل مضارع مرفوع به ضمه ظاهری     ضمیر مستتر«هو» محلاً مرفوع فاعل آن است.

الدِّماءَ

ترکیب: مفعول به و منصوب به فتحه ظاهری

وَ

ترکیب: واو حالیه، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد

نَحنُ

ترکیب: ضمیر منفصل، مبنی بر ضم، محلاً مرفوع، مبتدا

نُسَبِّحُ

ترکیب: فعل مضارع مرفوع به ضمه ظاهری، ضمیر مستتر «نَحنُ» محلاً مرفوع فاعل آن است

بِ

ترکیب: حرف جرّ، مبنی بر کسر، محلی از اعراب ندارد

حَمدِ

ترکیب: اسم مجرور به حرف جرّ «باء»، علامت جرّ: کسره ظاهری
(بِحَمدِ)
جار و مجرور، متعلّق به (نُسَبّحُ)

کَ

ترکیب: ضمیر متّصل، مبنی بر فتح، محلاً مجرور، مضاف الیه حمد

وَ

ترکیب: واو عاطفه، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد

نُقَدِّسُ

ترکیب: فعل مضارع مرفوع به ضمه ظاهری، ضمیر مستتر «نحن» محلاً مرفوع فاعل آن است.

لَ

ترکیب: حرف جرّ، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد

کَ

ترکیب: ضمیر متّصل، مبنی بر فتح،  محلاً مجرور به حرف جرّ «لام»
(لَکَ)
جار و مجرور، متعلّق به (نُقَدِّسُ)

قالَ

ترکیب: فعل ماضی، مبنی بر فتح، ضمیر مستتر «هو» محلاً مرفوع فاعل آن است.

اِنَّ

ترکیب: از حروف مشبهة بالفعل، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد

ی

ترکیب: ضمیر متّصل، مبنی بر سکون، محلاً منصوب، اسم اِنَّ

اَعلَمُ

ترکیب: فعل مضارع مرفوع به ضمه ظاهری -  ضمیر مستتر «أنا» محلاً مرفوع فاعل آن است و این جمله محلاً مرفوع خبر است برای اِنَّ

ما

ترکیب: مای موصوله، مبنی بر سکون، محلاً منصوب، مفعول به

لا

ترکیب: لاء نافیه، مبنی بر سکون، محلی از اعراب ندارد

تَعلَمُون

ترکیب: فعل مضارع مرفوع به ثبوت نون    واو: ضمیر متّصل، مبنی، محلاً مرفوع، فاعل

 

 

اعراب جملات این آیه:

1- قالَ رَبُّکَ لِلمَلائکة:     مضاف الیه، محلاً مجرور

2- اِنّی جاعِلٌ فی الارض:   مقول قول، محلاً منصوب

3- قالوا:     مستأنفه، محلی از اعراب ندارد

4- أتَجعَلُ فیها...:  مقول قول، محلاً منصوب

5- یُفسِدُ:     صله، محلی از اعراب ندارد

6- یَسفِکُ:   عطف بر (یُفسِدُ)، محلی از اعراب ندارد

7- نحن نُسَبِّحُ...:   حال، محلاً منصوب

8- نُسَبِّحُ:   خبر برای (نَحنُ)، محلاً منصوب

9- نُقَدِّسُ:   عطف بر (نُسَبِّحُ)، محلاً مرفوع

10- قالَ:   مستأنفه، محلی از اعراب ندارد

11- اِنّی اَعلَمُ...:   مقول قول، محلاً منصوب

12- لاتَعلَمُون:     صله، محلی از اعراب ندارد