پایگاه قرآنی تفسیر رضوان

سلسله تفاسیر حجت الاسلام و المسلمین رضوانی حوزه علمیه اصفهان مدرسه صدر بازار

پایگاه قرآنی تفسیر رضوان

سلسله تفاسیر حجت الاسلام و المسلمین رضوانی حوزه علمیه اصفهان مدرسه صدر بازار

پایگاه قرآنی تفسیر رضوان

بخش های مختلف پایگاه رضوان

http://bayanbox.ir/view/1362245836429681364/negar.jpg

https://trezvan.ir/tools/shop/mahsol/rezvan%20(32).jpg

http://bayanbox.ir/view/1309876882160502091/hadis2.jpg

http://bayanbox.ir/view/3212576473598921280/momenoon2.jpg

http://bayanbox.ir/view/6101283859816078020/goftarha2.jpg

https://bayanbox.ir/view/6437954910246294839/003.jpg

https://bayanbox.ir/view/3257452292458731752/001.jpg

https://bayanbox.ir/view/9113079035818101705/002.jpg

https://bayanbox.ir/view/6438074236879463477/004.jpg

http://bayanbox.ir/view/675798783622752857/noor.jpg

http://bayanbox.ir/view/1844041631931456962/003.jpg

http://bayanbox.ir/view/4577291091479109840/soroosh.jpg

طبقه بندی موضوعی
آخرین مطالب
آخرین نظرات
خطبه متقین در تفسیر رضوان

پژوهش های تفسیری آیه 45و 46 سوره بقره

تفسیر رضوان . حوزه علمیه اصفهان

 راهکارهاى امدادجویى و استقامت ورزى و صفات راهبردى فروتنان‏

----------------http://bayanbox.ir/view/7348000871258179768/hadith-line.png----------------

45. وَ اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّها لَکَبِیرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخاشِعِینَ‏
و بوسیله شکیبایى و نماز یارى جویید؛ در حالى که مسلماً این (کار) جز بر فروتنان، گران است.
46. الَّذِینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ وَ أَنَّهُمْ إِلَیْهِ راجِعُونَ‏
 (همان) کسانى که مى‏دانند که آنان پروردگارشان را ملاقات مى‏کنند، و اینکه آنان فقط به سوى او باز مى‏گردند.

 

نکته‏ ها و اشاره‏ ها :

1) نکته اوّل 

این آیات ‏و سفارش‏هاى آن در مورد بنى اسرائیل است، اما در حقیقت‏ قوانین و سفارش‏ هایى براى کل بشریت است و بیان آنها در قرآن نوعى تأکید بر آنهاست.

2) نکته دوّم

هر انسانى دوست دارد امدادگرى داشته باشد که با کمک او بر سختى ‏ها پیروز شود. در این آیات، صبر و نماز، امدادگران زندگى بشر معرفى شدند.

3) نکته سوّم

صبر، حالت استقامت و ایستادگى در برابر مشکلات درونى و برونى است؛ یعنى انسان باید در برابر میل به گناه و هوس‏هاى نفسانى و شیطانى، دشمنان خارجى و مصیبت‏ها و سختى‏هاى زندگى استقامت ورزد تا پیروزى از راه برسد.

تیغ حلم از تیغ آهن تیزتر

بل ز صد لشکر ظفر انگیزتر

4) نکته چهارم

نماز و نیایش، راه پیوند انسان با خداست؛ یعنى انسان را به منبع بى‏کران قدرت الهى وصل مى‏کند و نیرویى معنوى و روحى به او مى‏ بخشد تا در برابر مشکلات ایستادگى کند و یکى از راه‏ هاى مقابله با فشارهاى روانى و مشکلات است.

5) نکته پنجم

حکایت شده که پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله هر گاه با مشکلى روبه ‏رو مى‏ شد که او را ناراحت مى‏ کرد، از نماز و روزه مدد مى‏ گرفت. «1»
و نیز حکایت شده که امام على علیه السلام در هنگام مشکلات نماز مى‏ گزارد و آیه ‏ى فوق را مى‏ خواند. «2»
و از امام صادق علیه السلام نیز حکایت شده که فرمودند: هر گاه با اندوهى از غم ‏هاى دنیوى روبه‏ رو مى‏ شوید، وضو بگیرید، به مسجد بروید، نماز بخوانید و دعا کنید؛ چرا که خدا فرموده است: از صبر و نماز کمک بجویید. «3»

______________________
 (1). مجمع البیان، ذیل آیه‏
 (2). تفسیر نمونه، ج 1، ص 219
 (3). مجمع البیان، ذیل آیه‏

6) نکته ششم

در برخى احادیث از امام صادق علیه السلام حکایت شده که مقصود از صبر، روزه است و برخى مفسران گفته ‏اند که منظور از «صلوة» در این آیه، نمازهاى پنج‏گانه و نمازهاى مستحبى و نیز صلوات بر محمد و آل محمد است. «1»
البته روشن است که این موارد مصادیق صبر و صلوةاند و معنا در این موارد منحصر نم ى‏شود.

7) نکته هفتم

عوامل سستى در نماز :

این سستى ما در امور دینى معلوم مى‏ شود براى چیست. براى آن است که ایمان به غیب نداریم و پایه ‏ى یقین و اطمینان سست است و وعده‏ ى خدا و انبیا را به جان و دل قبول نکردیم ... «2»
مبادا در امر دیانت و خصوصاً این نمازهاى پنجگانه، تهاون (/ سستى) کنى و آنها را سست شمارى! خدا مى‏داند که انبیا و اولیا و ائمه‏ ى هدى علیهم السلام از کمال شفقت بر بندگان خدا این‏قدر ترغیب و تخدیر (/ هشدار) نمودند و الّا ایمان ما نفعى به آنها نرساند و از اعمال ما سودى نبرند.

8) نکته هشتم

 نماز و روزه براى افراد بى‏ایمان و متکبّر سخت و گران است، اما انسان‏هاى فروتن مؤمن از نماز لذّت مى‏برند و آن را دوست دارند؛ چرا که نماز و روزه و صبر در راه خدا را ذخیره ‏اى براى روز رستاخیز خویش مى‏ دانند، در روزى که در محضر الهى حاضر مى‏ شوند و او را ملاقات مى‏ کنند.
این نکته ‏اى راهبردى است که خشوع و فروتنى، نماز و عبادت را براى انسان آسان و لذت‏بخش مى‏سازد.

__________________________
 (1). تفسیر صافى، ج 1، ص 126
 (2). امام خمینى، چهل حدیث، ص 421

9) نکته نهم

 در این آیات ‏دو صفت راهبردى براى فروتنان بیان شده است:
الف) آنان مى ‏دانند
«1» که پروردگارشان را ملاقات خواهند کرد؛ از این رو احساس مسئولیت کرده، فروتن مى‏ شوند و خود را براى آن روز آماده مى‏ کنند و توشه ‏هاى معنوى مى‏ اندوزند.
ب) آنان مى ‏دانند که در حال حرکت و سیر به سوى خدا هستند؛ از این رو در راه خدا و نیکوکارى و انجام عبادات استقامت مى ‏ورزند تا مایه‏ى رشد و پیش رفت آنان در مسیر تکاملى به سوى خدا شود.

10) نکته دهم

با توجه اینکه خدا جسمانى نیست ملاقات حسّى با او معنا ندارد پس مقصود از «لقاءاللَّه» و ملاقات با او چیست؟
مفسران قرآن در مورد «لقاء اللَّه» چند تفسیر ارائه کرده ‏اند:
الف) منظور از آن، حضور در صحنه‏ ى رستاخیز و مشاهده ‏ى آثار قدرت او و پاداش‏ها و کیفرهاى قیامت است، همان‏طور که در برخى احادیث نیز به این معنا اشاره شده است.
«2»
ب) مقصود از ملاقات خدا، همان شهود باطنى و قلبى است؛ یعنى ممکن است انسان به جایى برسد که با چشم دل خدا را ببیند. «3» همان‏طور که حکایت شده:
شخصى از امام على علیه السلام پرسید: آیا پروردگارت را دیده ‏اى؟ امام پاسخ داد: آیا چیزى را که نمى‏بینم پرستش کنم؟! (سپس اضافه کرد) چشم‏ هاى ظاهرى او را علنى مشاهده نمى ‏کنند ولى دل‏ها با حقیقت ایمان او را درک مى‏کنند.
«4»
البته مانعى ندارد که هر دو تفسیر در مورد معناى «لقاءاللَّه» صحیح باشد.
_________________

 (1). واژه‏ى «ظنّ» اگر با «انّ» استعمال شود به معناى علم است (المفردات فى غریب‏القرآن، ماده‏ى «ظن») و در برخى از احادیث نیز از امام على علیه السلام حکایت شده که منظور از «ظن» در این‏جا یقین است (تفسیر صافى، ج 1، ص 126)
 (2). تفسیر صافى، ج 1، ص 126
 (3). تفسیر نمونه، ج 1، ص 217
 (4). نهج‏البلاغه، کلام 179

 

آموزه‏ ها و پیام‏ ها :

1)  استقامت‏ ورزى و پیوند با خدا یارى‏گر بشر است.
2) معادباورى زمینه‏ ساز فروتنى است.
3) مؤمن فروتن شوید تا انجام عبادات و تحمّل مشکلات براى شما آسان شود.

                        تفسیر قرآن مهر، ج‏1، ص: 256

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی