تجزیه آیه نهم سوره مبارکه بقره

تجزیه آیه نهم سوره مبارکه بقره

 

« یُخادِعُونَ اللَّهَ وَ الَّذینَ آمَنُوا وَ ما یَخْدَعُونَ إِلاَّ أَنْفُسَهُمْ وَ ما یَشْعُرُونَ (۹)»

« خواهند تا خدای و اهل ایمان را فریب دهند و حال آنکه فریب ندهند مگر خود را و این را از سفاهت نمی دانند»

یخادعون:

تجزیه: فعل مضارع، صیغه جمع مذکر غایب، ثلاثی مزید، از باب مفاعله، از ماده خدع، سالم، متعدّی، معلوم، معرب، متصرّف
 

الله:

تجزیه: علم است برای باری تعالی، به عقیده اکثر صرفیّون جامد و به عقیده بعضی مشتق است، مفرد مذکر مجازی، منصرف، معرفه، معرب، غیر متصرف، در اصل الاله بوده به معنای اسم مفعول یعنی معبود، الف ولام آن زائده لازمه وبه منظور تفخیم و تعظیم، اِله اسم ثلاثی مزید بر وزن فعال، ازماده أله  یا وله ، بنابر قول اول مهموز الفاء و بنابر قول دوم مثال واوی است.
 

وَ:

تجزیه: حرف عطف، مبنی، غیرعامل
 

الَّذین:

تجزیه: موصول اسمی، موصول خاص، برای جع مذک، مفردش الذی، معرفه، مبنی، غیرمتصرف، غیرعامل، جامد، الف و لامش زائده لازم است.
 

آمَنوا:

تجزیه: فعل ماضی، صیغه ی جمع مذکر غایب، ثلاثی مزید، از باب افعال از ماده ی امن، نا سالم، مهموز الفاء، متعدی، معلوم، مبنی، متصرف، در اصل اَأمَنوا بوده تخفیف همزه صورت گرفته است.
 

وَ:

تجزیه: حرف عطف، مبنی، غیرعامل
 

ما:

تجزیه: حرف نفی، مبنی، غیرعامل،
 

یَخدَعون:

تجزیه: فعل مضارع، صیغه جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، از ماده خدع، سالم، متعدّی، معلوم، معرب، متصرف
 

اِلّا:

تجزیه: حرف استثناء و از آدات حصر، مبنی، عامل مستثنی را منصوب می کند.
 

اَنفُسَ:

تجزیه: اسم ثلاثی مزید، جمع مکسر قلّه، بر وزن اَفعُل، از ماده نفس، سالم، مونث مجازی، منصرف، متصرّف، اسم جامد، معرب، معرفه به اضافه، مفردش نفس
 

هُم:

تجزیه: ضمیر متصل به هرسه قسم کلمه، برای مفرد مذکر غایب، معرفه، مبنی
 

وَ:

تجزیه: حرف عطف، مبنی، غیرعامل                    
ما:

تجزیه: حرف نفی، مبنی، غیرعامل
 

یَشعُرون:

تجزیه: فعل مضارع، صیغه جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، از ماده شعر، سالم، متعدی، معلوم، معرب، متصرّف