تجزیه آیه چهاردهم سوره مبارکه بقره

تجزیه آیه چهاردهم سوره بقره

« وَإذا لَقُوا الذَّین آمنوا قالُوا آمَنّا واِذَا خَلَوا إلی شَیاطینِهِم قالُوا اِنّا مَعَکُم انَّما نَحنُ مُستَهَزءِون (۱۴) »

« و هنگامی که افراد با ایمان را ملاقات می کنند و می گویند ما ایمان آورده ایم؟! ولی هنگامی که با شیطان های خود خلوت می کنند می گویند ما با شمائیم ما فقط آنها را مسخره می کنیم.»

وَ:

تجزیه: حرف عطف، مبنی، غیر عامل.

 

اذا:

تجزیه: اسم ثلاثی، مبنی غیر عامل، دائم الا ضافه، ظرف زمان مستقبل، متضمن معنای معنای شرط.

 

لَقُوا:

تحزیه: فعل ماضی، جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، از ماده لقی، معتل ناقص یای، متعدی، معلوم، مبنی، متصرف، در اصل لـَقـِیُوا بوده، ضمه بریاء ثقیل بوده پس از سلب حرکت از ماقبل یعنی قاف: ضمه را به قاف می دهد (لـَقُیوا) می شود حرف عله ساکن یا در اثرالتقاء ساکنین حذف می شود ولـَقُوا بدست می آید.
 

الذّیِن:

تجزیه: موصول اسمی، موصول خاص، برای جمع مذکر، مفردش الذی، الف ولامش زائده لازمه، معرفه، مبنی غیر متصرف، جامد.
 

آمَنوا:

تجزیه: فعل امر، صیغه جمع مذکر مخاطب، ثلاثی مزید، از باب افعال، از ماده امن، ناسالم، مهموز الفاء، متصرف، متعدی، معلوم مبنی

 

قالوا:

تجزیه: فعل ماضی صیغه جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد از ماده قول، معتل، اجوف واوی، متعدی، معلوم، مبنی، متصرف، در اصل قـَوَلوا بوده است، حرف عله، متحرک ما قبل مفتوح، قلب به الف گردیده وقالوا به دست آمده.

 

آمَنّا:

تجزیه: فعل ماضی، صیغه مفرد مذکرغایب، ثلاثی مزید، از باب افعال از ماده افعال، از ماده آمن، ناسالم مهموز الفاء، متعدی، معلوم، مبنی، متصرف (در اصل أآمنا) بوده است تخفیف همزه صورت گرفته است.

 

وَ:

تجزیه: حرف عطف، مبنی، غیر عامل.
 

اذا:

تجزیه: اسم ثلاثی، مبنی غیر عامل، دائم الا ضافه، ظرف زمان مستقبل، متضمن معنای معنای شرط.
 

خَلَوا:

تجزیه: فعل ماضی، صیغه جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، از ماده خلوا، معتل ناقص، ناقص واوی، معلوم، لازم، مبنی، متصرف
 

الی:

تجریه: حرف جر، مبنی، عامل بر اسم
 

شَیاطِین:

تجزیه: اسم ثلاثی مزید، جمع مکسرکثرت، جمع منتهی الجموع برای شیطان، مفردش شیطان منصرف، متصرف، جامد
 

هِم:

تجزیه: ضمیر متصل به هر سه قسم کلمه، برای جمع مذکر غایب، معرفه، غیر متصرف، جامد، مبنی
 

قالوا:

تجزیه: فعل ماضی صیغه جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد از ماده قول، معتل، اجوف واوی، متعدی، معلوم، مبنی، متصرف، در اصل قـَوَلـُوا بوده، حرف عله متحرک واو ماقبل مفتوح است قلب به الف گردیده و قالوا به دست آمده.
 

إنّا:

تجزیه: انّ از حروف مشبهه بالفعل، مبنی، عامل، ناصب اسم و رافع خبر
نا: ضمیر متصل به هر سه قسم کلمه، برای متکلم مع الغیر، معرفه، مبنی

 

مَع:

تجزیه: اسم دو حرفی در اصل مَعـَوٌ بوده و واوش به لحاظ کثرت استعمال حذف شده است، ناقص واوی، منصرف، غیرمنصرف، جامد، دائم الاضافه، ظرف
 

کُم:

تجزیه: ضمیر متصل به هر سه قسم کلمه، برای جمع مذکر مخاطب، معرفه غیر متصرف، مبنی
 

إنّما:

تجزیه: انّ: ازحرف مشبهه بالفعل، برای تاکید، مبنی بر فتح، مختص به اسم ، عامل، ناصب اسم و رافع خبر که بدلیل وجود مای کافه ملحق به آن از عملکرد با زمانده است. ما کافه: مبنی بر سکون، غیر عامل، از عمل انّ جلوگیری کرده است. انما: از ادات حصر، انّ پس از الحاق ما مفید حصر می باشد.
 

نَحنُ:

تجزیه: ضمیر منفصل مرفوعی، برای متکلم مع الغیر، معرفه، مبنی بر ضم 

 

مُستَهزِءون:

تجزیه: اسم ثلاثی مزید اسم فاعل از باب استفعال، از ماده هزء، ناسالم، مهموزاللام، منصرف، متصرف، مشتق، معرب، جمع مذکر سالم، مفردش مستهزء