ترکیب آیه هفتم سوره بقره
ترکیب آیه هفتم سوره بقره
« خَتَمَ اللَّهُ عَلى قُلُوبِهِمْ وَ عَلى سَمْعِهِمْ وَ عَلى أَبْصارِهِمْ غِشاوَةٌ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظیمٌ (۷) »
« ،قهر خدا بر دل ها و گوش های ایشان مهر نهاده و بر دیده هاشان پرده افکنده که فهم حقایق و معارف الهی را نمی کنند و ایشان راست عذابی سخت»
خَتَمَ:
ترکیب: فعل ماضی، مبنی بر فتح
الله:
ترکیب: فاعل و مرفوع به ضمه ظاهری
عَلی:
ترکیب: حرف جر، مبنی بر سکون، محلی از اعراب ندارد.
قُلوب:
ترکیب: اسم مجرور به حرف جر علی، علامت جرّ: کسره ظاهری
علی قلوب: جار و مجرور، متعلق به ختم
هِم:
ترکیب: ضمیر متصل، مبنی بر سکون و محلاً مجرور، مضافٌ الیه
وَ:
ترکیب: حرف عطف، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد.
عَلی:
ترکیب: حرف جر، مبنی بر سکون، محلی از اعراب ندارد.
سَمعِ:
ترکیب: اسم مجرور به حرف جرعلی، علامت جر: کسره ظاهری
علی سَمعِ: جار و مجرور، متعلق به خَتَمَ
هِم:
ترکیب: ضمیرمتصل، مبنی بر سکون و محلاً مجرور، مضافٌ الیه
وَ:
ترکیب: حرف عطف، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد.
عَلی:
ترکیب: حرف جر، مبنی بر سکون، محلی از اعراب ندارد.
ابصارِ:
ترکیب: اسم مجرور به حرف جرعلی، علامت جر: کسره ظاهری
عَلی اَبصارِهِم: جار و مجرور، متعلق به عامل محذوف(جُعِلَ یا ضُرِبَ)، محلاً مرفوع، خبر مقدم برای غشاوهٌ.
غِشاوَهٌ:
ترکیب: مبتدای موخَّر، مرفوع به ضمه ظاهری
وَ:
ترکیب: حرف عطف، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد.
لَ:
ترکیب: حرف جر، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد.
هُم:
ترکیب: ضمیرمتصل، مبنی بر سکون، محلاً مجرور به حرف جر: ل،
لَهُم :جار و مجرور، متعلّق به افعال عموم مقدَّر، محلاً مرفوع، خبرمقدّم برای عذاب.
عذاب:
ترکیب: مبتدای موخر، مرفوع به ضمه ظاهری
عظیم:
ترکیب: صفت عذاب و مرفوع به ضمه ظاهری
جملات این آیه:
١- علی ابصارهم: شبه جمله خبر مقدم برای غشاوه به همراه متعلق محذوف و محلا مرفوع.
٢- لهم: شبه جمله به همراه متعلق محذوف خبر مقدم برای عذاب و محلا مرفوع.
٣- ختم الله... جمله مستانفه محلی از اعراب ندارد.
٤- علی قلوبهم لامتعلق ختم جمله مفعول به و محلا منصوب.