پژوهش های تفسیری آیه ششم سوره بقره
دوشنبه, ۲۲ ارديبهشت ۱۳۹۹، ۰۶:۰۳ ب.ظ
پژوهش های تفسیری آیه ششم سوره مبارکه بقره
--------------------------------
6) إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا سَواءٌ عَلَیْهِمْ أَ أَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لا یُؤْمِنُونَ
در حقیقت کسانى که کفر ورزیدند، بر آنان یکسان است که هشدارشان بدهى یا هشدارشان ندهى، ایمان نمىآورند.
نکته ها و اشاره ها :
1) نکته اول
- در اوایل سوره ى بقره خطِّ مؤمنان پارسا ، کافران و منافقان ترسیم شده است تا همگان با مطالعه ى حالات آنها، راه خود را برگزینند.
2) نکته دوم
- «کفر» در اصل به معناى پوشاندن است و به منکران و مخالفان توحید و نبوت و معاد، چون حق را مى پوشانند، کافر گفته مىشود و در اصطلاح ، به هر کسى که اصول دین یا یکى از ضروریات آن را منکر شود، کافر گفته مىشود که احکام خاصى بر آن مترتب است.[1]
3) نکته سوم
- این آیه از کافران سرسخت و لجوجى سخن مىگوید که حاضر نیستند حق را بپذیرند و هشدارهاى پیامبر صلى الله علیه و آله و قرآن براى آنان بىاثر است؛ از این رو فرجام آنان عذاب دردناک است.
4) نکته چهارم
- هر چند این کافران لجوج حاضر به پذیرش حق نیستند، پیامبران آیات الهى را براى آنان مى خوانند و آنها را به سوى خدا دعوت مى کنند تا توده هاى گمراهى که همراه آنان اند هدایت شوند و هر کسى که حق را نپذیرفت، حجت بر او تمام شود و به خاطر مخالفت عملى با خدا مجازات گردد.
- «کافر» اعم از «مشرک» است؛ یعنى هر کافرى مشرک نیست امّا هر مشرکى کافر است.
5) نکته پنجم
- این آیه فقط از «هشدار» به کافران سخن گفته است، با اینکه پیامبران هم هشداردهندهاند و هم بشارتگر؛ شاید دلیلش این باشد که معیار اساسى براى تشخیص لجاجت کافران، واکنش آنان در برابر هشدارهاست، وگرنه همه ى انسانها در مورد بشارتها واکنش روحى مثبت نشان مىدهند.
آموزه ها و پیامها :
1) کافران (لجوج) تصمیم خود را گرفته اند و تلاش براى نجات آنان بىثمر است.
2) رهبران و مبلّغان وقت خود را صرف کافران لجوج نکنند.
تفسیر قرآن مهر، ج1، ص: 169
[1] . ر. ک: رساله هاى عملیه ى مراجع تقلید ( احکام خاصّ کافر در بحث ازدواج، نجاست، ارث و حدود و امثال آن آشکار مىشود)
۹۹/۰۲/۲۲