پژوهش های تفسیر آیات پنجم تا هفتم سوره مبارکه مؤمنون

پژوهش های تفسیری آیات 5  تا 7 سوره مؤمنون 

--------------------------------

قرآن کریم در آیات پنجم تا هفتم سوره ‏ى مؤمنون به پاک‏دامنى مؤمنان و قانون روابط جنسى آنان اشاره مى‏ کند و مى‏ فرماید:

5- 7. وَ الَّذِینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حافِظُونَ (5) إِلَّا عَلى‏ أَزْواجِهِمْ أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَیْرُ مَلُومِینَ (6) فَمَنِ ابْتَغى‏ وَراءَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ العادُونَ‏ (6)

و همان کسانى که دامانشان را (در امور جنسى) حفظ مى‏کنند؛ (5) مگر در مورد همسرانشان یا آنچه (از کنیزان) مالک شده ‏اند؛ که در حقیقت آنان (در این موارد) سرزنش نمى‏شوند؛ (6) و کسانى که فراتر از این جُویند، پس تنها آنان تجاوزگرند. (7)

نکته ‏ها و اشاره‏ ها :

1) نکته اول

•  «فَرْج» در اصل به معناى شکاف بین دو پاى انسان است که در قرآن کنایه از آلت تناسلى مرد و زن است،^[1] ولى در زبان فارسى در مورد زنان به کار مى ‏رود.
• این تعبیر کنایه‏اى دور و مؤدبانه است، ولى در اثر مرور زمان از الفاظ صریح شده است و معادل مناسب آن در عصر ما، همان «دامن» در واژه ‏ى «پاک‏دامنى» است.

2) نکته دوم

• این آیه یکى از ویژگى‏هاى مؤمنان را محافظت بر پاک‏دامنى خویش معرفى کرده است؛ یعنى مردان و زنان مؤمن با مراقبت مستمر، خود را از آلودگى‏ها حفظ مى ‏کنند.^[2]

3) نکته سوم

• در این آیه همسران استثنا شده ‏اند؛ یعنى مانعى نیست که انسان از همسر دایم یا موقت خویش کام‏جویى کند.
• یعنى اسلام نه شهوت‏رانى را مطلقاً آزاد گذاشته و نه این غریزه ‏ى انسانى را سرکوب کرده، بلکه راه میانه ‏اى پیموده است؛ یعنى راه‏هاى قانونى براى‏ ارضاى غریزه‏ ى جنسى انسان قرار داده و غیر از آن را ممنوع کرده است.

4) نکته چهارم

 

• در این آیه به حلال بودن کنیزان براى صاحبان آنها اشاره شده است.
• البته این مطلب داراى شرایط ویژه است که در بسیارى از موارد، مشابه شرایط همسر انسان است.^[3]
• ذکر این نکته در این آیه نشان مى‏دهد که خداى متعال، به غرایز جنسى کنیزان نیز توجه نموده و آنها را محروم و سرکوب نکرده است.

5) نکته پنجم

• از این که در آیات فوق راه غیر از ازدواج و کنیزان ممنوع شده است، مى‏توان استفاده کرد که راه‏ هاى نامشروع دیگر هم‏چون زنا و خود ارضایى ممنوع است.

آموزه ‏ها و پیام‏ها :

• 1) پاک‏دامنى از نشانه ‏هاى مؤمنان است.
• 2) غریزه‏ ى جنسىِ خود را قانونمند کنید.
• 3) از نظر قرآن، ازدواج و ارضاى صحیح غریزه ‏ى جنسى ناپسند نیست.

 

---

[1] . المفردات فى غریب القرآن، ماده‏ى« فرج»

[2] . جمله‏ى« وَ الَّذِینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حافِظُونَ» اسمیه است و دلالت بر استمرار دارد

[3] . براى مطالعه‏ى بیش‏تر در این زمینه به کتاب‏هاى فقهى مراجعه کنید

تفسیر قرآن مهر، ج‏14، ص: 32