پژوهش های تفسیری آیه 25 سوره بقره

پژوهش های تفسیری آیه بیست و پنجم سوره بقره

تفسیر رضوان . حوزه علمیه اصفهان

موضوع : مژده نعمتهای بهشتی به مؤمنانِ شایسته  

--------------------------------

25. وَ بَشِّرِ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ کُلَّما رُزِقُوا مِنْها مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقاً قالُوا هذَا الَّذِی رُزِقْنا مِنْ قَبْلُ وَ أُتُوا بِهِ مُتَشابِهاً وَ لَهُمْ فِیها أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ هُمْ فِیها خالِدُونَ‏

پو به کسانى که ایمان آورده ‏اند، و [کارهاى‏] شایسته انجام داده ‏اند، مژده ده، که باغ‏هایى [از بهشت‏] براى آنان است که از زیر [درختان] ش نهرها روان است. هر گاه میوه اى از آن، به آنان روزى داده شود، مى‏ گویند: «این چیزى است که از پیش به ما روزى داده شده بود.» و از آن (روزى) به آنان داده شده، در حالى که همگون است؛ و در آن (باغ‏هاى بهشتى) برایشان همسرانى پاکیزه است در حالى که آنان در آنجا ماندگارند.
 

نکته‏ ها و اشاره‏ ها :

1) نکته اوّل

  در این آیه‏ به دو ویژگى افراد بهشتى اشاره شده است:

اول) آن‏که آنان مؤمنان به خدا، معاد و پیامبران هستند.
دوم) آن‏که آنان شایسته‏ کردارند؛ یعنى آثار ایمان در کردار آنها تبلور یافته است.

آرى ایمان و عمل صالح شرط ورود به بهشت است و چنین افرادى وارد بهشت مى‏شوند.

2) نکته دوّم

 در این آیات ‏به چند نعمت بهشتى و ویژگى‏ هاى خاص آنها اشاره شده است:

الف) بوستان‏هایى که آب از زیر درختانش جارى است، یعنى بسیار باطراوت، با صفا و روح‏ افزاست.
بــــــ) بهشتیان از میوه‏ هاى متنوع و مشابه در بهشت برخوردارند که هر کدام از دیگرى بهتر و زیباتر است.
جــــ) همسران پاک و پاکیزه در بهشت دارند که از هرگونه آلودگى به دورند.
د  ) نعمت‏هاى بهشتى ماندگار و جاویدان و فنا ناپذیراند؛ از این رو بهشتیان با خیالى آسوده از آنها استفاده مى ‏کنند.

3) نکته سوّم

در این آیه ‏به یکى از مهم‏ترین ویژگى‏ هاى زن خوب اشاره شده، که همان پاکى و پاک‏دامنى است. در حدیثى از پیامبر صلى الله علیه و آله حکایت شده است که:
از گیاهان سرسبزى که در مزبله‏ ها مى‏روید، بپرهیزید! برخى افراد عرض کردند: اى پیامبر! مقصود از این گیاهان چیست؟
حضرت فرمود: زن زیبایى که در خانواده‏ ى آلوده ‏اى پرورش یافته است. «1»

نهال نیک نروید مگر ز نیک درخت

درخت نیک نخیزد مگر ز نیک نهال‏

4) نکته چهارم

 مقصود از این جمله‏ ى بهشتیان که مى‏ گویند: «این میوه ‏ها همان است که از قبل به ما داده شده است.» چیست؟
مفسران در این مورد سه احتمال داده ‏اند:

الف) مقصود بهشتیان آن است که اعمال خوب ما در دنیا زمینه ‏ساز این نعمت‏ها شده و اکنون بدین صورت ظاهر شده است.
ب  ) میوه ‏هاى بهشتى مشابه هم‏دیگرند، از این رو، وقتى دوباره میوه مى ‏آورند، مى ‏پندارند همان میوه ‏ى قبلى است، در حالى که طعم آن جدید است.
ج   ) میوه ‏هاى بهشتى شبیه میوه ‏هاى دنیاست ولى طعم آن عالى ‏تر است؛ و شباهت به خاطر آن است که بهشتیان با آن میوه ‏ها نامأنوس نباشند.

 

آموزه‏ ها و پیام‏ ها :

1)  اگر مى‏ خواهید از نعمت‏هاى بهشتى برخوردار شوید، ایمان آورید و شایسته‏ کردار باشید.
2)  نعمت‏هاى بهشتى متنوع، مشابه و جاویدان است.
3)  همسر نیکو آن است که پاک‏دامن باشد.
4)  تربیت جامعه‏ ى اسلامى را بر تشویق (و هشدار ) بنا نهید.

 

__________________________________________________
 (1). وسائل الشیعه الى تحصیل مسائل الشریعة، ج 14، ص 19
 

 

                        تفسیر قرآن مهر، ج‏1، ص: 206