ترکیب آیه بیست و نهم سوره بقره

ترکیب آیه بیست و نهم  سوره بقره

 

«هُوَ الّذِی خَلَقَ لَکُم مَا فِی الارضِ جَمِیعًا ثُمَّ استَوی اِلَی السَّماءِ فَسَوّاهُنَّ سَبعَ سَمَاواتٍ وَ هُوَ بِکُلِّ شَیءٍ عَلِیم(۲۹)»

هُوَ

ترکیب: ضمیر منفصل، مبنی بر فتح، محلاً مرفوع، مبتدا

الّذی

ترکیب: اسم موصول، مبنی بر سکون، محلاًمرفوع، خبر

خَلَقَ

ترکیب: فعل ماضی، مبنی بر فتح، «هو» مستتر در آن محلاً مرفوع فاعل است.

لَ

ترکیب: حرف جر، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد.

کُم

ترکیب: ضمیر متصل، مبنی بر سکون، محلاً مجرور به حرف جرّ «لَ»

(لَکُم)    جار و مجرور، متعلّق به (خَلَقَ)

ما

ترکیب: اسم موصول، مبنی بر سکون، محلاً منصوب، مفعول به

فی

ترکیب: حرف جر، مبنی بر سکون، محلی از اعراب ندارد

الارضِ

ترکیب: اسم مجرور به حرف جرّ «فی»، علامت جر: کسره ظاهری

(فِی الاَرضِ)       جار و مجرور، متعلّق به افعال عموم مقدّر

جمیعاً

ترکیب: حال است برای«ما» و منصوب به فتحه ظاهری

ثُمَّ

ترکیب: حرف عطف، مینی بر فتح، محلی از اعراب ندارد

إستوی

ترکیب: فعل ماضی، مبنی بر فتح مقدّر، ضمیر مستتر «هو» محلاً مرفوع فاعل آن است.

إلی

ترکیب: حرف جر، مبنی بر سکون، محلی از اعراب ندارد

السَّماءِ

ترکیب: اسم مجرور به حرف جرّ «الی»، علامت جر: کسره ظاهری

(اِلی السّماءِ)    جارومجرور، متعلّق به (اِستوی)

فَ

ترکیب: فاء عاطفه، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد

سَوّا

ترکیب: فعل ماضی، مبنی بر فتح مقدّر، ضمیر مستتر«هو»، محلاً مرفوع فاعل آن است.

هُنّ

ترکیب: ضمیر متّصل، مبنی بر فتح، محلاً منصوب، مفعول به اوّل برای (سَوّی)

سَبعَ

ترکیب: مفعول به دوم برای (سَوّی) و منصوب به فتحه ظاهری

سماواتٍ

ترکیب: مضاف الیه سَبع و مجرور به کسره ظاهری

وَ

ترکیب: واو عاطفه، مبنی بر فتح، محلی از اعراب ندارد

هُوَ

ترکیب: ضمیر منفصل، مبنی بر فتح، محلاً مرفوع، مبتدا

بِ

ترکیب: حرف جرّ، مبنی بر کسر، محلی از اعراب ندارد

کُلِّ

ترکیب: اسم مجرور به حرف جرّ «باء»، علامت جرّ: کسره ظاهری

(بِکُلِّ)    جار و مجرور، متعلّق به (علیم)

شَیءٍ

ترکیب: مضاف الیه کُلِّ و مجرور به کسره ظاهری

علیمٌ

ترکیب: خبر برای مبتدای هُوَ و مرفوع به ضمه ظاهری

 

 

اعراب جملات این آیه:     

1- هُوَ الّذی خَلَقَ لَکُم:  جمله مستأنفه، محلی از اعراب ندارد

2- خَلَقَ:  جمله صله برای «الّذی»، محلی از اعراب ندارد

3- فی الارضِ:   با متعلّق محذوف خود جمله صله است برای «ما»، محلی از اعراب ندارد

4- اِستَوی:   معطوف است بر خَلَقَ، محلی از اعراب ندارد

5- سَوّاهُنَّ:   معطوف است بر استوی، محلی از اعراب ندارد

6- هُوَ بِکُلِّ شَیءٍ علیم:  معطوف است بر جمله اوّلی، محلی از اعراب ندارد