پژوهش های تفسیر سوره مبارکه بقره آیه 47

پژوهش های تفسیری آیه 47 سوره بقره

تفسیر رضوان . حوزه علمیه اصفهان

--------------------------------

 47 .  یا بَنِی إِسْرائِیلَ اذْکُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ وَ أَنِّی فَضَّلْتُکُمْ عَلَى الْعالَمِینَ‏

اى بنى ‏اسرائیل (فرزندان یعقوب) ! نعمت مرا که بر شما ارزانى داشتم به یاد آورید، و اینکه من شما را بر جهانیان برترى بخشیدم.

نکته‏ ها و اشاره‏ ها :

1) نکته اوّل 

این آیه‏ نیز مانند آیه‏ ى چهلم سوره ‏ى بقره نعمت‏هاى الهى را به بنى‏ اسرائیل یادآورى مى‏ کند؛ چرا که یاد آوردن نعمت‏ها موجب شکرگزارى و افزایش نعمت مى‏ شود، اما فراموشى نعمت‏هاى الهى زمینه ‏ساز ناسپاسى و از دست دادن نعمت‏هاست.

شکر نعمت نعمتت افزون کند

کفر نعمت از کفت بیرون کند

2) نکته دوّم

خداى متعال نعمت‏هاى فراوانى به قوم بنى اسرائیل عطا کرد؛

1) به آنان نعمت بزرگ نبوّت داد

2) سپس از چنگ فرعونیان نجاتشان داد

3) و از رود بزرگ نیل گذراند

4) و غذاهاى نیکو به آنان بخشید

5) و در نهایت، بر فلسطین مسلّط ساخت.

3) نکته سوّم

یکى از نعمت‏هاى الهى به بنى ‏اسرائیل آن بود که آنان را بر معاصرانشان برترى بخشید و بر فرعونیان و کافران مسلّط ساخت. قرآن این‏ گذشته‏ ى افتخارآمیز را به یادشان مى ‏آورد تا سپاس‏گزار این نعمت الهى باشند.
البته منظور از برترى بنى اسرائیل بر جهانیان، برترى آنان بر جهانیان عصر خویش بوده، چرا که بعد از ظهور اسلام، دین یهود نسخ شد و خداى متعال مسلمانان را بهترین امت قرار داد.

4) نکته چهارم

برترى بنى اسرائیل بر اقوام عصر خویش، بدون دلیل وحکمت نبوده است. از آن‏جا که بسیارى از این قوم، در آن عصر، با ایمان و پیرو پیامبران الهى بودند، به طور نسبى از اقوام دیگر برتر بودند و از این رو، خدا آنان را بر کافران و مستکبران پیروز ساخت، ولى هنگامى که روش خویش را تغییر دادند و ستمکارى کردند، خدا آنان را خوار ساخت.

آموزه‏ ها و پیام‏ ها :

1)  به یاد نعمت‏هاى الهى باشید (و سپاس آنها را به جا آورید تا نعمت شما افزون شود) .
2)  پاس‏داشت نعمت‏هاى الهى، وظیفه‏ ى همگانى است.
3) برخى نعمت‏هاى تاریخى را به مردم یادآورى کنید

تا با گذشته ‏ى افتخار آمیز خود آشنا شوند.

4) برترى شما بر اقوام دیگر به دست خداست.